Η καταγραφή του Λοΐ στον επίσημο χάρτη της Ελλάδας του 1838

Στον επίσημο χάρτη του «Βασιλείου της Ελλάδος», που εκδόθηκε το 1838 από τον Ferdinand Aldenhoven, καταγράφεται ο οικισμός Λοΐ, με την ορθογραφία Λωΐ. Το τοπωνύμιο αποδίδεται στα ελληνικά, με την ίδια γραφή και στο ίδιο τυπογραφικό μέγεθος όπως και οι υπόλοιποι οικισμοί. Το Λωΐ εντοπίζεται νοτιοδυτικά της Ανδρούσας και δυτικά του χωριού Μουσταφάπασα, σε περιοχή που διασχίζεται από το ρέμα Λογιώτης.

Οδικός άξονας και γεωγραφική θέση

Μέσα από τον οικισμό Λωΐ διέρχεται κύριος οδικός άξονας, αποτυπωμένος με συνεχή γραμμή. Η διαδρομή αυτή συνδέει την Ανδρούσα με τη νοτιοδυτική Μεσσηνία και περνά εντός του χωριού. Η αποτύπωση αυτή δείχνει ότι το Λωΐ βρισκόταν πάνω σε αναγνωρισμένο δίκτυο επικοινωνίας και όχι σε απομονωμένη θέση. Η παρουσία οδικού δικτύου ενισχύει την τεκμηρίωση της σημασίας του και συνδέεται και με τη μετέπειτα ονομασία «Διόδια».

Διοικητική ένταξη – Δήμος Αριστομένους

Ο χάρτης αποτυπώνει με μεγαλύτερη και εντονότερη γραφή τους διοικητικούς δήμους του Βασιλείου της Ελλάδος. Στην περιοχή του Λωΐ σημειώνεται Αριστομένης ως ονομασία δήμου, ενώ το γειτονικό χωριό, το οποίο αποτελούσε την έδρα του δήμου, καταγράφεται με την τότε ονομασία του: Μουσταφάπασα. Το χωριό αυτό μετονομάστηκε σε «Αριστομένης» το 1871, υιοθετώντας το όνομα της διοικητικής του μονάδας.

Τα χαρακτηριστικά του χάρτη και το υπόμνημα

Ο χάρτης του Aldenhoven εκδόθηκε σε κλίμακα 1:400.000 και είχε διαστάσεις 119 × 180 εκατοστά. Οι τίτλοι του είναι δίγλωσσοι και η εκτύπωση έγινε στο Βασιλικό Λιθογραφείο Αθηνών. Το υπόμνημά του (Explication des signes conventionnels) περιλαμβάνει τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται για:

• διοικητικά κέντρα (κυβερνείο, υποκυβερνείο, δήμος)
• μονές, φρούρια, ερείπια, επισκοπές (ορθόδοξες και καθολικές)
• δικαστήρια, τελωνεία, λιμεναρχεία, ταχυδρομεία, δασαρχεία
• καλύβια (οικισμοί κατοικούμενοι μόνο τον χειμώνα)
• καταβόθρες (γεωλογικά ανοίγματα απορρόφησης υδάτων)

Ο χάρτης και η Μεγάλη Ιδέα στη βασιλεία του Όθωνα

Ο χάρτης του Aldenhoven δεν περιορίζεται στην αποτύπωση των τότε διοικητικών συνόρων του Βασιλείου της Ελλάδος. Εκτείνεται και περιλαμβάνει περιοχές όπως η Θεσσαλία, η Κρήτη και άλλα εδάφη εκτός του αναγνωρισμένου κράτους, αντανακλώντας την ιδεολογική κατεύθυνση της μοναρχίας του Όθωνα, την εθνική αποκατάσταση με την ενσωμάτωση των περιοχών όπου διαβιούν ελληνικοί πληθυσμοί.

Η Μεγάλη Ιδέα, αν και οριστικοποιείται ως όρος αργότερα, διαμορφώνεται ήδη από τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Όθωνα και αποτυπώνεται σε πολιτικές επιλογές, ανάμεσά τους και η χαρτογραφική απεικόνιση μιας Ελλάδας που υπερβαίνει τα τότε σύνορά της. Ο χάρτης του 1838 εντάσσεται σε αυτή την προσπάθεια διαμόρφωσης ενιαίας εθνικής ταυτότητας και αντίληψης για τον γεωγραφικό χώρο του νέου κράτους.

Η αποτύπωση ως Λωΐ

Η αποτύπωση του Λοΐ ως «Λωΐ» στον επίσημο χάρτη του 1838 τεκμηριώνει την ιστορική του παρουσία σε περίοδο συγκρότησης του ελληνικού κράτους. Η θέση του επί κύριου οδικού άξονα και η διοικητική του υπαγωγή στον Δήμο Αριστομένους συνθέτουν πλήρη εικόνα για τον ρόλο του χωριού στο τοπογραφικό και διοικητικό τοπίο του 19ου αιώνα. Μέσα από την ανάλυση του χάρτη του Aldenhoven προκύπτει πολύτιμο υλικό για την κατανόηση της γεωγραφικής, διοικητικής και ιδεολογικής συγκρότησης της εποχής.